ช่วยคนตกน้ำอย่างไรให้ปลอดภัยทั้งเขาและเรา
เมื่อเจอคนตกน้ำหรือคนกำลังจะจมน้ำ การให้ความช่วยเหลือคือสิ่งสำคัญ แต่การช่วยเหลืออย่างไรให้ปลอดภัยทั้งคนช่วยและผู้ประสบเหตุคือสิ่งที่สำคัญกว่า
หลายครั้งที่เรามักจะได้ยินข่าวคนจมน้ำเสียชีวิตไปพร้อมกับผู้ที่ลงไปช่วย หรือคนที่ตกน้ำรอดเพราะได้รับการช่วยเหลือ แต่คนที่ลงไปช่วยกลับจมน้ำตาย
สิ่งแรกที่คนช่วยต้องมีก่อนให้การช่วยเหลือคนตกน้ำ คือ “สติ” เพราะเมื่อมีสติจะทำให้มีกระบวนความคิดที่ถูกต้อง เช่น รู้ว่าต้องไม่ผลีผลาม ควรหาอุปกรณ์ติดมือไปด้วย ไม่ว่าจะเป็น โฟม ห่วงยาง เสื้อชูชีพ หรืออื่น ๆ ที่ปลอดภัยต่อการใช้งาน เพราะหากไม่มีสติ หรือผลีผลามด้วยอารามตกใจและรีบจะช่วยคน คว้าสายไฟที่มีกระแสไฟฟ้าโยนให้คนตกน้ำ เพื่อหวังให้จับและดึงขึ้นเหนือผิวน้ำ ผลที่จะตามมา … น่าจะนึกกันออกใช่ไหมคะ หรือการโดดน้ำลงไปช่วย แม้จะเป็นนักว่ายน้ำที่เก่งกาจ แต่คนที่กำลังจะจมน้ำ มักจะรีบคว้าและเข้ากอดคนช่วยเพราะความกลัวและตกใจ จนทำให้จมน้ำไปด้วยกัน ซึ่งกรณีนี้เกิดขึ้นบ่อยมาก ๆ
หลักการช่วยเหลือคนจมน้ำ ด้วย 4 วิธีง่าย ๆ คือ “ยื่น – โยน – พาย – ลาก”
ยื่น คือ การยื่นอุปกรณ์ให้จับ เช่น ไม้ตะขอ ห่วง เข็มขัด เสื้อผ้า ท่อนไม้ หรือ เชือก เป็นวิธีการช่วยคนตกน้ำที่อยู่ในระยะไม่ห่างจากผู้ให้การช่วย โดยให้คนตกน้ำจับปลายอุปกรณ์และผู้ช่วยจับปลายอีกฝั่ง แล้วทำการดึงคนตกน้ำขึ้นฝั่ง
โยน คือ การโยนอุปกรณ์ลอยน้ำให้คนตกน้ำได้เกาะ เช่น ห่วงชูชีพ ถังพลาสติก ยางในรถยนต์ เพื่อให้พยุงตัวลอยน้ำไว้ไม่ให้จม โดยผู้ช่วยเหลือควรผูกหรือมัดเชือกไว้กับอุปกรณ์ก่อนโยนไป เพื่อไว้สำหรับลากคนตกน้ำเข้าหาฝั่ง
พาย คือ การพายเรือเข้าไปให้การช่วยเหลือ ในกรณีที่มีเรืออยู่ในบริเวณนั้น หรือบังเอิญเจอคนจมน้ำขณะที่พายเรืออยู่ โดยวิธีนี้เหมาะกับการช่วยเหลือคนตกน้ำที่ลอยคออยู่ในน้ำ หรือเกาะวัสดุสิ่งของลอยตัวอยู่ในน้ำ
ลาก คือ วิธีที่เหมาะกับการช่วยเหลือคนตกน้ำที่ว่ายน้ำเป็น แต่อาจเกิดอุบัติเหตุ เช่น ขาเป็นตะคริว หรือมีขยะในน้ำเกี่ยวพันขาจนทำให้ว่ายน้ำไม่ได้ แต่ไม่มีอาการตื่นตระหนกตกใจ เพียงแค่ไม่มีแรงว่าย หรือไม่สะดวกต่อการพยุงตัวเหนือน้ำได้ ผู้ช่วยเหลืออาจใช้วิธีลากพาคนจมน้ำเข้าฝั่งได้โดยไม่เป็นอันตราย แต่ต้องใช้ทักษะพิเศษ ด้วยการใช้ท่า Cross chest คือการใช้รักแร้หนีบบนบ่าของคนจมน้ำ ใช้แขนพาดผ่านหน้าอกแบบสะพายแล่งไปจักซอกรักแร้อีกด้าน จากนั้นว่ายน้ำด้วยท่า Side stroke เพื่อให้คนที่จมน้ำได้หายใจได้สะดวก โดยเฉพาะคนจมน้ำหมดสติ ที่ต้องประคองหน้าให้จมูกและปากพ้นน้ำ
อย่าลืม เมื่อเจอคนตกน้ำหรือจมน้ำ สิ่งแรกคือ ต้องมีสติ อย่าลนลาน และไม่ลืมมองหาอุปกรณ์ที่สามารถช่วยเหลือได้และนำติดตัวไปด้วย ห้ามโดดลงน้ำไปช่วยทันที และห้ามไปช่วยเหลือโดยมือเปล่าแบบไร้อุปกรณ์ใด ๆ เพราะต่อให้ว่ายน้ำเก่งระดับแชมป์โลก แต่ความกลัวของคนที่ความตายมารออยู่ตรงหน้า จะทำให้เขารีบคว้าเราเอาไว้เพื่อยึดเป็นหลักหนีตาย แต่นั่น อาจเป็นหนทางพากันไปตายทั้งคู่ ดังนั้น ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม หลักของ “”ยื่น โยน พาย ลาก” จะช่วยให้ปลอดภัยทั้งเขาผู้ตกน้ำและเราผู้ให้การช่วยเหลือ